Khái niệm và Phân loại bệnh rò hậu môn
Rò hậu môn là một bệnh lý nhiễm khuẩn mạn tính, xảy ra do sự viêm nhiễm ở các tuyến Hermann và Desfosses. Từ đó, vi khuẩn có thể lây lan đến các khoang quanh hậu môn và trực tràng, hình thành các ổ áp xe. Nếu không được điều trị kịp thời và triệt để, các ổ áp xe này có thể vỡ ra và tạo thành các đường rò, làm cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Một trong những đặc điểm của bệnh rò hậu môn là lỗ rò gây ra hiện tượng rỉ mủ mạn tính và tạo ra nhiều hình thái khác nhau của bệnh.
Phân loại bệnh rò hậu môn
Các chuyên gia đã phân loại bệnh rò hậu môn theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:
Dựa vào tính chất đường rò
- Rò đơn giản: Có một lỗ trong, một lỗ ngoài và một đường rò nối thông giữa hai lỗ này.
- Rò phức tạp: Đường rò ngoằn ngoèo, có thể có nhiều lỗ bên trong và bên ngoài, thậm chí có hai lỗ ngoài ở hai bên hậu môn (được gọi là rò hình móng ngựa).
Dựa vào quan hệ của đường rò với cơ thắt
- Rò xuyên cơ thắt phần thấp: Đường rò đi qua phần nửa dưới cơ thắt ngoài, loại này thường gặp và dễ điều trị.
- Rò xuyên cơ thắt phần cao: Đường rò đi qua các phần cao hơn của cơ co thắt ngoài, loại này ít gặp hơn.
- Rò trên cơ thắt: Đường rò nằm ở phía trên cơ thắt, thường xuyên đi qua bó mu trực tràng của cơ nâng hậu môn, loại này hiếm khi gặp.
- Rò giữa các cơ thắt: Đường rò lách giữa cơ thắt ngoài và cơ thắt trong, có thể có lỗ mở vào lòng trực tràng.
- Rò ngoài cơ thắt: Đường rò không xuyên qua cơ thắt, thường xuất phát từ ổ áp xe trên cơ nâng hậu môn.
Nguyên nhân gây bệnh rò hậu môn
Các nguyên nhân gây bệnh rò hậu môn rất đa dạng, bao gồm:
- Không giải quyết triệt để các ổ áp xe ở vùng hậu môn, dẫn đến việc bệnh chuyển từ giai đoạn cấp tính sang mạn tính.
- Quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng biện pháp phòng ngừa có thể gây ra các bệnh về đường sinh dục, tạo điều kiện cho bệnh phát triển.
- Dị vật ở vùng hậu môn và tầng sinh môn (như polyp, trĩ, u nhú đại tràng) có thể gây tổn thương mô và mạch vùng này.
- Ảnh hưởng sau điều trị bằng bức xạ.
- Bệnh Crohn gây viêm nhiễm, hình thành ổ áp xe trong đường ruột và có thể lan xuống hậu môn, trực tràng.
- Ung thư vùng hậu môn, trực tràng.
- Chấn thương vùng hậu môn do va đập mạnh hoặc sau phẫu thuật có liên quan.
- Hệ miễn dịch suy giảm, làm cho cơ thể không còn khả năng chống lại các yếu tố gây bệnh.
Triệu chứng của bệnh rò hậu môn
Bệnh rò hậu môn có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm:
- Đau vùng hậu môn: Cơn đau có thể lan rộng và tăng cường khi hoạt động mạnh như chạy bộ hay mang vác vật nặng.
- Sưng đau quanh lỗ hậu môn: Khi sờ vào, cảm nhận được vùng hậu môn sưng, đau và có khối căng. Nếu vỡ, dịch chảy ra có màu vàng, mùi hôi.
- Ngứa quanh lỗ hậu môn: Cảm giác ngứa ngáy và khó chịu, có thể bị phân và hơi xì ra từ lỗ rò, gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày.
- Triệu chứng toàn thân: Có thể kết hợp với sốt, mệt mỏi và uể oải.
Biến chứng có thể xảy ra khi mắc bệnh rò hậu môn
Người bệnh thường chủ quan khi thấy triệu chứng ban đầu, dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:
- Nhiễm trùng nặng: Nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan rộng và gây hại cho cơ thể.
- Tăng số lượng lỗ rò: Lỗ rò có thể gia tăng về số lượng và kích thước, gây chảy máu nhiều và mất máu mạn tính.
- Nguy cơ ung thư: Tình trạng bệnh kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc các dạng ung thư trực tràng hay các bệnh lý liên quan.
Các biện pháp phòng tránh bệnh rò hậu môn
Bệnh rò hậu môn có thể phòng tránh bằng các biện pháp sau:
- Ăn nhiều chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ như cà rốt, đậu đen, bí đỏ, rau củ quả không chỉ tốt cho tiêu hóa mà còn giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
- Rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên: Vận động không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng quát mà còn giảm nguy cơ mắc bệnh rò hậu môn.
- Tránh đi vệ sinh quá lâu: Điều này có thể tạo áp lực lên vùng hậu môn, gây nên các bệnh lý liên quan.
- Khám sức khỏe định kỳ: Khuyến khích khám sức khỏe định kỳ 2 lần/năm để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Kết luận
Bệnh rò hậu môn là một vấn đề không thể xem thường. Hy vọng rằng những thông tin mà các bác sĩ tại Bệnh viện Đa Khoa MEDLATEC đã cung cấp sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh này, từ khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hay cần tư vấn thêm, hãy liên hệ với chúng tôi qua số tổng đài 1900565656 để được hỗ trợ 24/7.
