Giới thiệu
Việt Nam, với hệ sinh thái rừng phong phú và đa dạng, là nơi cư trú của hàng nghìn loài động vật. Nhằm bảo vệ và quản lý tài nguyên rừng, dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ đã tiến hành một cuộc khảo sát quy mô lớn với việc sử dụng bẫy ảnh. Kết quả của cuộc khảo sát này đã giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc về hình ảnh các con vật sống trong rừng sâu của Việt Nam.
Mục tiêu của dự án
Bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học
Dự án nhằm mục đích bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học trong các khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ của Việt Nam. Qua việc ghi nhận hình ảnh các loài động vật, dự án không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đời sống hoang dã mà còn cung cấp dữ liệu quan trọng để xây dựng các chính sách bảo tồn hiệu quả.
Sử dụng công nghệ bẫy ảnh
Các bẫy ảnh được thiết lập tại 1.176 điểm trong 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ trải dài trên 8 tỉnh, thành phố. Công nghệ này cho phép ghi lại hình ảnh động vật trong môi trường tự nhiên mà không làm phiền đến chúng, mang lại kết quả chính xác và phong phú.
Kết quả điều tra bẫy ảnh
Số liệu ấn tượng
Trong khoảng thời gian từ 2019 đến 2023, dự án đã thu thập hàng triệu hình ảnh, trong đó có khoảng 120.000 ghi nhận về động vật. Những hình ảnh này đã công bố sự hiện diện của nhiều loài động vật quý hiếm và độc đáo, từ các loài hiếm có nguy cơ tuyệt chủng đến những loài đặc hữu của Việt Nam.
Hình ảnh các con vật sống trong rừng
1. Bò tót (Bos gaurus)
Một trong những hình ảnh ấn tượng nhất là hình ảnh của cá thể bò tót quý hiếm tại Vườn quốc gia Cát Tiên. Đây là loài thú móng guốc lớn, được liệt kê vào danh sách sắp nguy cấp ở Việt Nam, với quần thể lớn nhất nằm tại Cát Tiên.
2. Cầy giông (Paradoxurus hermaphroditus)
Hình ảnh một cá thể cầy giông được phát hiện tại Vườn quốc gia Cúc Phương không chỉ cho thấy sự phong phú của động vật mà còn nhấn mạnh vai trò của các khu vực bảo tồn trong việc bảo vệ các loài động vật này.
3. Cầy vằn (Paguma larvata)
Loài cầy vằn, một trong những loài hiếm nhất thế giới, đã được ghi nhận tại VQG Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Sự hiện diện của chúng cho thấy tầm quan trọng của các hoạt động bảo tồn và quản lý rừng.
4. Chà vá chân nâu (Pygathrix nemaeus)
Bẫy ảnh ghi nhận quần thể chà vá chân nâu tại VQG Phong Nha - Kẻ Bàng, một loài linh trưởng quý hiếm đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Hình ảnh này đã góp phần khẳng định sự cần thiết phải bảo vệ sinh cảnh sống của chúng.
Các loài khác cũng đáng chú ý
- Gà tiền mặt vàng: Hình ảnh cá thể gà tiền mặt vàng, một loài chim quý hiếm, cho thấy sự đa dạng của động vật trong rừng sâu.
- Gấu chó (Ursus thibetanus): Một cá thể gấu chó được ghi nhận tại rừng phòng hộ Tây Giang. Sự ghi nhận này nhấn mạnh sự giảm sút số lượng của loài này trong tự nhiên.
- Mang lớn (Macaca arctoides): Hình ảnh của loài này tại VQG Vũ Quang đã cho thấy sự hiện diện của một loài rất quý hiếm, có giá trị bảo tồn nguồn gen.
- Thỏ vằn Trường Sơn: Đây là loài thỏ đặc hữu, được ghi nhận lần đầu vào năm 2000, cho thấy sự phong phú của động vật ở khu vực biên giới Việt - Lào.
Tình trạng đa dạng sinh học hiện tại
Suy giảm nhưng vẫn phong phú
Mặc dù động vật hoang dã ở 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ đã suy giảm nghiêm trọng, nhưng các ghi nhận cho thấy mức độ phong phú của loài vẫn tương đối cao. Dự án đã phát hiện 9 loài đặc hữu và 21 loài đặc hữu của dãy Trường Sơn.
Các loài nguy cấp và hiếm
Sự ghi nhận về các loài quý hiếm như Mang lớn và Gấu chó đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu khoa học về tình trạng của chúng trong 20 năm qua.
Kế hoạch trong tương lai
Giai đoạn hai của dự án
Giai đoạn hai của dự án sẽ tiếp tục được thực hiện tại 21 khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ, nhằm đánh giá xu hướng đa dạng sinh học trong khu vực. Dự kiến, đợt bẫy ảnh thứ hai sẽ kết thúc vào năm 2025.
Tầm quan trọng của bảo tồn
Các nỗ lực bảo tồn và quản lý rừng không chỉ giúp bảo vệ động vật hoang dã mà còn là một phần quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái và phát triển bền vững của Việt Nam.
Kết luận
Hình ảnh các con vật sống trong rừng sâu Việt Nam là minh chứng cho sự phong phú và đa dạng của hệ sinh thái nơi đây. Các dự án như Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học không chỉ góp phần bảo vệ các loài động vật mà còn giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo tồn thiên nhiên. Hãy cùng nhau chung tay bảo vệ và gìn giữ những giá trị quý giá này cho các thế hệ mai sau.
