Giới thiệu về bảo hiểm xã hội tự nguyện
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một trong những chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước Việt Nam, nhằm hỗ trợ người dân có thể bảo vệ tài chính cho bản thân và gia đình khi về già hoặc gặp rủi ro trong cuộc sống. Theo Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, bảo hiểm xã hội tự nguyện cho phép người tham gia tự lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.
Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không nằm trong nhóm người phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đều có quyền tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Điều này tạo điều kiện cho nhiều người lao động, đặc biệt là những người làm việc tự do hoặc không có hợp đồng lao động chính thức, có thể bảo vệ quyền lợi của mình trong tương lai.
Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện
Quy định về mức đóng
Theo quy định tại khoản 2 Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tối thiểu là 22% mức thu nhập mà người tham gia tự lựa chọn. Mức thu nhập này không được thấp hơn mức chuẩn hộ nghèo tại khu vực nông thôn và không quá 20 lần mức lương cơ sở.
Hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ nhận được sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, cụ thể như sau:
- Hộ nghèo: Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng.
- Hộ cận nghèo: Nhà nước hỗ trợ 25% mức đóng.
- Đối tượng khác: Nhà nước hỗ trợ 10% mức đóng.
Mức đóng chi tiết
- Hộ nghèo: 330.000 đồng/tháng (Nhà nước hỗ trợ 99.000 đồng/tháng, người tham gia đóng 231.000 đồng/tháng).
- Hộ cận nghèo: 330.000 đồng/tháng (Nhà nước hỗ trợ 82.500 đồng/tháng, người tham gia đóng 247.500 đồng/tháng).
- Đối tượng khác: 330.000 đồng/tháng (Nhà nước hỗ trợ 33.000 đồng/tháng, người tham gia đóng 297.000 đồng/tháng).
- Mức đóng cao nhất: 6.523.000 đồng/tháng.
Hình thức và phương thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện
Người tham gia có thể lựa chọn các hình thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện linh hoạt như sau:
- Đóng hàng tháng: Có thể đóng bất kỳ ngày nào trong tháng.
- Đóng 3 tháng một lần: Có thể đóng bất kỳ ngày nào trong 3 tháng.
- Đóng 6 tháng một lần: Có thể đóng bất kỳ ngày nào trong 4 tháng đầu tiên.
- Đóng 12 tháng một lần: Có thể đóng bất kỳ ngày nào trong 7 tháng đầu tiên.
Việc có nhiều phương thức đóng giúp người tham gia dễ dàng sắp xếp thời gian và tài chính để thực hiện nghĩa vụ của mình.
Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Lương hưu
Điều kiện hưởng lương hưu
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng khi đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên và đã đến tuổi nghỉ hưu theo quy định. Tuổi nghỉ hưu hiện tại được điều chỉnh dần theo lộ trình, cụ thể:
- Nam: Đủ 62 tuổi vào năm 2028.
- Nữ: Đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có quyền hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần trong các trường hợp sau:
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng có dưới 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.
- Bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định của Bộ Y tế.
- Không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội sau một năm và chưa đủ 20 năm đóng.
- Ra nước ngoài định cư.
Chế độ tử tuất
Khi người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện qua đời, thân nhân sẽ được hưởng các quyền lợi như sau:
- Trợ cấp mai táng: Bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người tham gia bảo hiểm xã hội qua đời.
- Trợ cấp tuất một lần: Tính bằng số tiền thực nhận căn cứ vào số tiền đóng và số tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Thẻ bảo hiểm y tế
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế trong suốt quá trình hưởng lương hưu, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính khi khám chữa bệnh.
Điều chỉnh lương hưu
Trong thời gian người tham gia đã đóng bảo hiểm xã hội mà không tiếp tục tham gia nữa, họ có quyền yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính như sau:
- 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với những người tham gia trước 2014.
- 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với những người tham gia từ 2014 trở đi.
Cách tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Người dân có thể đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thông qua các đại lý thu như Bưu điện Việt Nam, Viettel hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Ngoài ra, người tham gia cũng có thể đăng ký trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công của Bảo hiểm xã hội Việt Nam tại .
Tra cứu thông tin bảo hiểm xã hội tự nguyện
Để tra cứu thông tin về bảo hiểm xã hội tự nguyện, người dân có thể sử dụng các kênh sau:
- Cổng Thông tin điện tử Bảo hiểm xã hội Việt Nam:
- Tổng đài hỗ trợ: 1900 9068
- Ứng dụng VssID - bảo hiểm xã hội số.
Tình hình tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện tại Việt Nam
Theo số liệu thống kê tính đến tháng 5/2024, cả nước có khoảng 17,414 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, trong đó số lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khoảng 1,45 triệu người. Con số này cho thấy sự tăng trưởng đáng kể về nhận thức và nhu cầu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của người dân.
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)
Trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đang trình lên Quốc hội, ban soạn thảo đề xuất bổ sung chế độ trợ cấp thai sản cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Cụ thể, lao động nữ sinh con hoặc lao động nam có vợ sinh con sẽ được hưởng trợ cấp thai sản nếu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 6 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh.
Kết luận
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một giải pháp hiệu quả giúp người dân bảo vệ quyền lợi tài chính cho bản thân và gia đình. Với những quy định hỗ trợ từ Nhà nước, cùng với mức đóng linh hoạt và quyền lợi hấp dẫn, bảo hiểm xã hội tự nguyện xứng đáng được nhiều người dân quan tâm và tham gia. Hãy tìm hiểu kỹ về chính sách này để đưa ra quyết định đúng đắn cho tương lai của bạn và gia đình.
