Rận mu, hay còn gọi là rận lông mu, là một loại sinh vật ký sinh gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người bệnh. Chúng không chỉ gây ngứa ngáy mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về rận mu, các con đường lây nhiễm, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa trong bài viết dưới đây.
1. Rận mu là gì?
Rận mu, với tên khoa học là Pthirus pubis, là một loại côn trùng nhỏ có kích thước từ 0,8 đến 1,2 mm, thường sống ở vùng lông mu (lông cơ quan sinh dục). Ngoài ra, rận mu cũng có thể tồn tại ở các vị trí khác trên cơ thể như nách, ria mép, lông mi và lông mày. Loài côn trùng này hút máu để sinh tồn, gây ra cảm giác khó chịu và ngứa ngáy cho người bị nhiễm.
Rận mu lây lan chủ yếu qua đường tình dục, nhưng cũng có thể lây nhiễm khi sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm hay giường ngủ. Hầu hết mọi người đều có thể bị nhiễm rận mu nếu tiếp xúc gần gũi với người bị bệnh.
2. Các con đường lây nhiễm rận mu
Rận mu có khả năng lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:
- Tiếp xúc cơ thể: Hoạt động tình dục là con đường lây nhiễm chính, nhưng rận mu cũng có thể lây qua ôm, hôn hoặc tiếp xúc cơ thể gần gũi.
- Dùng chung đồ dùng cá nhân: Những vật dụng như khăn tắm, chăn hoặc giường ngủ có thể là nguồn lây lan rận mu nếu được sử dụng chung với người nhiễm bệnh.
3. Các giai đoạn phát triển của rận mu
Rận mu có ba giai đoạn phát triển rõ ràng:
- Trứng: Trứng của rận mu nhỏ, khó thấy và thường bám vào các sợi lông. Trứng có hình bầu dục, màu vàng và cần từ 6 đến 10 ngày để nở thành ấu trùng.
- Nhộng: Giai đoạn nhộng có hình dạng tương tự như rận trưởng thành nhưng nhỏ hơn và yếu hơn. Nhộng cần từ 2 đến 3 tuần để phát triển thành rận trưởng thành. Trong giai đoạn này, nhộng đã bắt đầu hút máu.
- Rận trưởng thành: Rận trưởng thành có hai chân trước phát triển giống càng cua và có màu trắng hoặc xám. Rận trưởng thành có thể sống tối đa 72 giờ khi không có vật chủ.
4. Triệu chứng bệnh rận mu
Sau khoảng 5 ngày từ khi bị nhiễm, người bệnh thường sẽ thấy xuất hiện các triệu chứng như:
- Ngứa dữ dội vùng lông, đặc biệt là ở lông mu.
- Vùng da mắc bệnh có thể xuất hiện vết đỏ hoặc máu.
- Xuất hiện đốm phân màu đen trong đồ lót do rận thải ra.
- Trứng rận có thể được phát hiện trên vùng lông.
- Có thể xuất hiện sốt nhẹ và cảm giác mệt mỏi.
- Thỉnh thoảng có thể nhìn thấy rận trưởng thành.
Triệu chứng ngứa ngáy do rận mu gây ra có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày nếu không được điều trị nhanh chóng.
5. Biến chứng của bệnh rận mu
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh rận mu có thể dẫn đến một số biến chứng như:
- Loét da, nhiễm trùng thứ phát: Việc gãi có thể khiến da bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây nhiễm trùng.
- Viêm kết mạc: Rận có thể di chuyển đến vùng lông mi, gây viêm kết mạc, đặc biệt thường gặp ở trẻ em.
- Tái phát nhiều lần: Nếu không điều trị triệt để, bệnh có thể tái phát nhiều lần, gây khó khăn cho người bệnh.
6. Chẩn đoán nhiễm rận mu
Chẩn đoán bệnh rận mu thường được thực hiện bằng phương pháp lâm sàng. Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng bị ảnh hưởng và sử dụng kính lúp để tìm kiếm rận, ấu trùng và trứng. Nếu có biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác để xác định tình trạng.
7. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn nên gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu sau:
- Không thể điều trị hết rận mặc dù đã sử dụng các sản phẩm không kê đơn.
- Phụ nữ có thai có dấu hiệu nhiễm bệnh.
- Xuất hiện các triệu chứng nhiễm trùng như đỏ, rát vùng da tổn thương, sốt cao.
- Tình trạng ngứa kéo dài mà không rõ nguyên nhân.
- Xuất hiện đỏ và xuất huyết vùng mắt.
Các địa chỉ khám chữa bệnh uy tín
Khi gặp dấu hiệu nhiễm rận mu, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, đặc biệt là các bệnh viện chuyên khoa Da liễu hoặc bệnh viện đa khoa tại địa phương. Một số bệnh viện lớn, uy tín mà bạn có thể tham khảo là:
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu TP.HCM, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Y dược TP.HCM.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội 108.
8. Điều trị rận mu
Điều trị bằng thuốc
Việc điều trị rận mu thường bao gồm sử dụng các sản phẩm không kê đơn như:
- Permethrin 1% (Nix): Bôi lên vùng da bị nhiễm và rửa sạch sau 10 phút. Nếu triệu chứng vẫn còn, bạn nên gặp bác sĩ để được kê đơn thuốc mạnh hơn.
- Malathion: Bôi lên vùng da bệnh và rửa sạch sau 8 - 12 giờ.
- Ivermectin (Stromectol): Uống 1 liều duy nhất. Nếu không khỏi có thể sử dụng lại sau 10 ngày.
Ngoài ra,
Lindane cũng có thể được sử dụng, nhưng cần lưu ý vì thuốc này có thể gây ra các biến chứng liên quan đến hệ thần kinh.
Lưu ý điều trị vùng lông mi
- Nếu chỉ có một số ít rận và trứng, bạn có thể dùng kẹp để gắp chúng ra ngoài.
- Nếu không điều trị hết, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh hoặc thuốc tra mắt chuyên dùng để điều trị viêm kết mạc.
Thay đổi lối sống
Ngoài việc sử dụng thuốc, người bệnh nên thực hiện một số biện pháp phối hợp như:
- Rửa sạch vùng da bị nhiễm bằng xà phòng, đảm bảo khô ráo trước khi bôi thuốc.
- Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định.
- Đảm bảo đồ lót và quần áo luôn sạch sẽ.
- Phối hợp điều trị cho bạn tình để ngăn ngừa lây nhiễm.
9. Biện pháp phòng ngừa lây nhiễm rận mu
Để ngăn ngừa lây nhiễm rận mu, bạn cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa như:
- Đảm bảo an toàn trong quan hệ tình dục, không quan hệ trong thời gian điều trị.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác.
- Vệ sinh sạch sẽ đồ dùng cá nhân như chăn, màn, quần áo.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Bệnh rận mu là một bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, vì vậy việc nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ với bạn bè và người thân để họ cùng nắm vững kiến thức về bệnh rận mu.
